Pismo Prezesa NRA do Ministra Zdrowia w sprawie przestrzegania trybu ustawowych warunków ogłaszania aktów normatywnych oraz odpowiedź Ministra Zdrowia …

Warszawa, dnia 29 grudnia 2010 r.

Pani Ewa KOPACZ
Minister Zdrowia

Szanowna Pani Minister !

W związku z opublikowaną na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia informacją o podpisaniu w dniach 22 i 23 grudnia 2010 roku przez Ministra Zdrowia następujących rozporządzeń:

1) z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie wykazu cen urzędowych hurtowych i detalicznych produktów leczniczych i wyrobów medycznych;

2) z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykazu chorób oraz wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze względu na te choroby są przepisywane bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością;

3) z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykazu leków podstawowych i uzupełniających oraz wysokości odpłatności za leki uzupełniające;

4) z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie limitów cen leków i wyrobów medycznych wydawanych świadczeniobiorcom bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością,

– w imieniu samorządu aptekarskiego proszę Panią Minister o bezzwłocznej wskazanie, czy i ewentualnie, w którym Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej zostały ogłoszone ww. akty normatywne.

Naczelna Rada Aptekarska podkreśla, że zgodnie z art. 88 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, warunkiem wejścia w życie ww. rozporządzeń jest ich ogłoszenie. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (tekst jednolity:

Dz. U. 2010 r. Nr 17 poz. 95), akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. Akty normatywne mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym.

Nakaz zachowania odpowiedniej vacatio legis, zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego stanowi jedną z norm
składających się na treść zasady demokratycznego państwa prawnego i wynika wprost z zasady zaufania do państwa. Norma konstytucyjna nakazuje, aby nowe regulacje prawne były wprowadzane w życie z zachowaniem odpowiedniej vacatio legis. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie podkreślał, że adresat normy musi mieć zapewniony czas na przystosowanie się do zmienionych regulacji i na bezpieczne podjęcie odpowiednich decyzji co do dalszego postępowania (por. wyroki TK z: 15 grudnia 1997 r. K. 13/97 OTK ZU 1997/5-6 poz. 69, z 4 stycznia 2000 r. K. 18/99 OTKZU 2000/1 doz. 1). Jak już wyżej wskazano, nakaz odpowiedniej vacatio legis nie ma charakteru bezwzględnego. Ustawodawca może zrezygnować z vacatio legis.

Muszą jednak istnieć dostatecznie przekonywujące argumenty uzasadniające odstąpienie od zasady co najmniej czternastodniowego okresu vacatio legis. To odstąpienie jest jednak dopuszczalne – zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego – tylko „w szczególnych okolicznościach, gdy przemawia za tym inna zasada prawnokonstytucyjna" (orzeczenie TK z 24 maja 1994 r. K. 1/94 OTK 1994/1 poz. 10).

Sytuacja związana z przygotowaniem i ogłoszeniem ww. rozporządzeń w rażący sposób narusza zasady demokratycznego państwa prawa.

Nie istnieje zgodne z wymogami Konstytucji RP uzasadnienie dla skracania minimalnego okresu vacatio legis przy wprowadzaniu nowych wykazów, cen i limitów.

Minister Zdrowia zmusza aptekarzy do prowadzenia działalności na podstawie dokumentów publikowanych na stronie internetowej oraz nieoficjalnych baz danych.

Działania Ministra Zdrowia zmierzają do tego, że od dnia 30 grudnia 2010 r. wydawanie refundowanych leków i wyrobów medycznych odbywać się na podstawie danych, które nie mogą być sprawdzone z treścią rozporządzeń, prawidłowo opublikowanych w dziennikach urzędowych.

Z poważaniem

Prezes
Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr Grzegorz Kucharewicz